Arnold Helmantel – Meet Up Café
Arnold Helmantel (63) uit Gorredijk zoekt vrijwilligers voor het Meet Up Café dat hij sinds 2018 in het dorp organiseert. Toen het tijdens de coronacrisis voor een lange tijd niet door kon gaan, is hij zijn vrijwilligers kwijtgeraakt. Hij vertelt welke rol die opnieuw zouden kunnen gaan vervullen en hoe het project er op dit moment voor staat. De afgelopen 30 jaar was hij jongerenwerker, en educatief medewerker bij een discriminatie meldpunt. In 2022 is hij als zzp'er het bedrijfje Oer Grinzen gestart en geeft workshops en trainingen over uitsluiting en discriminatie op scholen en binnen instellingen en bedrijven, en runt nu in opdracht van de gemeente het café. Hij heeft twee dochters en een aangenomen zoon uit Angola.
Waarom heb je van het verbinden van mensen uit verschillende culturen je werk gemaakt? ''Ik ben eigenlijk altijd al bezig geweest met verbinden. Ruim 30 jaar geleden werd ik jongerenwerker in Gorredijk, en ik zag toen op straat veel jongeren lopen die ik niet kende, uit Afrikaanse landen, en soms ook uit China. Die ging ik uitnodigen voor de jongerensoos, omdat ze bij mijn doelgroep hoorden. Toen kwam ik erachter dat er van alles aan de hand was. Dat ze werden lastig gevallen en gediscrimineerd, en dat er geweld aan te pas kwam. Ik vond dat ik als jongerenwerker daar wat mee moest. Dus ben ik vervolgens gaan zoeken naar oplossingen, en zo kwam ik bij het discriminatie meldpunt in Leeuwarden terecht. Ik ben toen in overleg met het meldpunt, en ook met de school en de politie, activiteiten gaan organiseren. Iedereen werd erbij betrokken.''
Op welke manier is het zich toen verder gaan ontwikkelen? ''Ik dacht: dit is zoveel meer dan alleen jongerenwerk, hier wil ik meer mee doen, en er zelfs mijn werk van maken. Ik had al een paar freelance klussen voor het meldpunt gedaan, en op een gegeven moment hebben ze me gevraagd om bij hen te komen werken. Ik heb toen op middelbare scholen in heel Friesland voorlichting gegeven over discriminatie en uitsluiting. Soms namen die zelf contact op naar aanleiding van een incident, waarbij bijvoorbeeld racisme of homohaat een rol speelde. Dat heb ik 15 jaar gedaan, en in de coronaperiode ben ik voor mezelf begonnen. Wat ik bij het meldpunt ook al deed, was het Meet Up Café.'' Wat was voor jou de reden om daarmee te starten? ''In de tijd dat ik jongerenwerker was, had ik ook al een keer zoiets gedaan. Ik had geconstateerd dat er meer dan 30 nationaliteiten in het dorp woonden, en dat we elkaar niet kenden. Toen heb ik een kookcafé georganiseerd, met het idee: je vraagt iemand uit Afghanistan of Syrië, en die vertelt iets over zijn land en maakt een gerecht, of je gaat dat samen maken. Dat kookcafé bestaat nog steeds, maar met een andere invulling.''
Wat moet ik me voorstellen bij een avond in het Meet Up Café, waarvoor jij het programma bedenkt? ''De ontmoeting staat centraal, maar om die ook nog wat meer inhoud te geven, verbind ik er vaak een thema aan. Ik zorg ervoor dat er gasten zijn die een praatje houden of een activiteit aanbieden, of dat er live muziek is.'' Wat is verder jouw rol op de avond zelf? ''Ik praat de boel een beetje aan elkaar en leg uit wat we gaan doen. Sinds een jaar of twee organiseer ik het nu elke 2e woensdag van de maand in het theatercafé van De Skâns.'' Het is dus echt een café, waar je zelfs een drankje aan de bar kunt te halen? ''Ja, en de mensen krijgen twee consumptiemunten, en de entree is gratis, want de gemeente faciliteert het.'' Ben jij het op dit moment helemaal alleen aan het organiseren? ''Ja, maar voor corona was dat anders. Een aantal van de bezoekers vormden toen een vrijwilligersgroepje, en daarmee overlegde ik wat we gingen doen, met ook inbreng van hun kant.''
Hoe zag toen de samenstelling van het publiek eruit? ''In die tijd heel veel uit Eritreeërs en Syriërs.'' Waren er ook Nederlanders die langskwamen? ''Ja, want dat was juist het mooie.'' Om hoeveel bezoekers per avond ging het ongeveer? ''Ik weet nog dat ik de eerste keer dacht: stel dat er aan vier tafeltjes mensen komen te zitten, dan zijn dat 16 mensen, en dan ben ik blij. Nou, volgens mij waren het er wel rond de 50.'' Er was dus behoefte aan zo'n ontmoetingsplek? ''Ja, er kwamen echt veel bezoekers, maar dat kwam ook omdat ik toen heel intensief kon werven, zowel onder oorspronkelijke bewoners als onder nieuwkomers. In die tijd kreeg ik nog gewoon een lijst van nieuwkomers, en hun adressen. Dat mag nu niet meer op grond van de privacywet, maar dat was heel effectief, want ik ben gewoon bij mensen thuis geweest.''
Is het aantal bezoekers redelijk constant gebleven, en kwamen ook vaak dezelfde mensen? ''Het was een vaste groep, maar die namen ook af en toe wel weer eens anderen mee. En op het moment dat er nieuwe mensen in het dorp kwamen, werden die ook weer uitgenodigd.'' Er kwam dus vanaf 2018 een soort van beweging op gang? ''Ja. Totdat er de eerste signalen van corona waren en het niet lang daarna ineens niet meer door kon gaan. En dat werd uiteindelijk twee jaar.'' Het café moest daarom dus sluiten. Ging het toen het weer open mocht, gewoon weer door? ''Ja, maar met een wisselend aantal mensen. Er zijn nu avonden dat er rond de 30 personen zijn, en er zijn avonden dat er maar 10 mensen komen.'' Waren de vrijwilligers die je had ook weer opnieuw beschikbaar? ''Nee, dat was niet het geval. Maar dat kwam ook doordat een aantal inmiddels werk had gekregen, en dat hun eigen integratie natuurlijk al enigszins had plaatsgevonden.''
Je wilt graag weer vrijwilligers bij het project betrekken. Wat voor mensen zoek je voor het café? ''Voorop staat dat ze geïnteresseerd moeten zijn in mensen uit andere culturen, en in het verbinden tussen die culturen. Het zou leuk zijn als er iemand is die ideeën heeft over publiciteit, zoals het maken van flyers of het opzetten van een actie in het dorp, om mensen aan te spreken en te vragen om een keer te komen. Verder zoek ik mensen die onderwerpen en activiteiten willen bedenken of op de avond zelf taken vervullen. Zoals tafelhost zijn, om de gesprekken aan tafel een beetje op gang te houden, en er voor te zorgen dat iedereen aan bod komt. Ook mensen die een netwerk hebben, waar we uit zouden kunnen putten als het gaat om muzikanten of sprekers, zijn welkom.'' Hoe ga je het nu aanpakken om dat voor elkaar te krijgen? ''Ik hoop dat dit interview een goede manier is om mensen te bereiken die interesse hebben. Want vrijwilligers hebben altijd voor een meerwaarde gezorgd. Anders wordt het de Arnold Helmantel Show, en dat hoeft voor mij ook niet.''
interview en foto: Jan ten Brink
Meet Up Café
De Skâns – theatercafé
Loaijersstrjitte 2 Gorredijk
contact:
Arnold Helmantel
06-16736069
info@oergrinzen.nl
www.oergrinzen.nl
