Plein Portret

Marja Smeding – Humanitas

Marja Smeding (70) uit Gorredijk is bijna 2 jaar vrijwilligster geweest bij het eetcafé van Humanitas. In februari van dit jaar heeft ze zich aangemeld voor het Maatjes project van deze landelijke organisatie van vrijwilligers. Ze vertelt openhartig over haar ervaringen tot nu toe om tot een geschikte match te komen. Ze is moeder van 3 kinderen, heeft een aantal jaren in de zorg en in de kinderopvang gewerkt, en is al meer dan 25 jaar shiatsu therapeut. Verder zit ze in de cliëntenraad van een zorginstelling en bezoekt mensen in tehuizen. Ze past ook op huizen van mensen die op vakantie zijn en zorgt voor hun dieren en de tuin.

Waarom ben je gestopt als vrijwilligster bij het eetcafé van Humanitas? Ik werd er altijd heel blij van, alleen de laatste tijd niet meer. Ik merkte dat ik toch misschien geschikter zou zijn voor een-op-een contact. Dus ik dacht: ik ga het Maatjes project proberen, en heb me aangemeld. Vervolgens werd ik gebeld door coördinator Joukje Swierstra, die zei dat ze iemand had met een hulpvraag, en vroeg of ik met haar naar die persoon toe wilde gaan. Wat voor iemand was dat, en wat was de hulpvraag? Het was een man, iets jonger dan ik, en die was eenzaam na het overlijden van zijn vrouw. Hij wilde graag iemand om samen dingen mee te ondernemen. Zijn voorwaarde was wel, dat die jonger dan 50 zou zijn. Dat klinkt bijna een beetje als een contactadvertentie. Juist. Maar dat was alleen maar de eerste indruk die ik er zelf ook van had. Dus ik zei tegen haar: ik ga met jou mee, wij gaan bij die man op bezoek.

Hoe verliep de afspraak met deze eerste kandidaat? Hij vond het prima dat ik veel ouder ben. Maar al vrij snel in het gesprek bleek dat het wel zo was zoals ik had gedacht. Hij vertelde dat hij erg veel van reizen hield en weer plannen had om weg te gaan, en zei dat ik wel met hem mee mocht. Had je het idee dat hij de bedoeling van het project verkeerd begrepen had? Dat hij dacht via deze weg weer een vrouw te kunnen vinden? Ja ja, dat heb ik echt wel gedacht. Had je daar ook een beetje een vervelend gevoel bij? Nee, natuurlijk niet. Toen we afscheid namen heb ik ook gewoon gezegd: ik ga het even laten zakken, en dan laat Humanitas het aan u weten. Toen we weer buiten waren, zei ik tegen Joukje: deze man zoekt gewoon een vriendin, en zij zei dat dit inderdaad niet de bedoeling was van het project. Is dat later ook nog tegen deze man gezegd? Ja ja, en toen vertelde hij haar dat hij ondertussen op een datingsite zat. Hij was tijdens jullie gesprek ook niet verhullend over zijn wensen geweest? Nee hoor, absoluut niet. Hij was heel open, het was meteen duidelijk.

Wie werd er na hem aan je voorgesteld om een maatje voor te zijn? De tweede persoon was een gehandicapte vrouw, die jonger was dan ik, en aan haar rolstoel gebonden. Die wilde graag zo nu en dan er op uit met de rolstoeltaxi. De bedoeling was dat ik wekelijks bij haar langs zou komen om te kijken hoe het met haar ging, en dat we dus ook samen op stap zouden gaan...(stilte)...en toen heb ik gezegd: dat wil ik niet. Wat was de reden waarom je dat niet wilde? Ik heb in de gehandicaptenzorg gewerkt, en het maatje zijn voor iemand die zo gehandicapt is, dat voelt voor mij niet fijn. Heb je dan het idee dat het weer gehandicaptenzorg is? Nou, dat ik een mantelzorger ben. Is dit niet een voorbeeld van waar het veel om gaat bij het Maatjes project? Ja, maar dan zou ik me gewoon teveel een mantelzorger voelen, en dat ben ik al een paar jaar voor mijn moeder geweest. Vind je het daarom ook te confronterend? Nee, het is niet confronterend, het is niet wat ik wil. Ik wil ook zelf een beetje blij worden van wat ik doe. Jij wilt graag dat de ander ook een maatje voor jou is? Ja, en dat het ook iets toevoegt aan mijn leven. Het contact met die persoon moet mij ook iets geven, en mij ook voeden. Die ander is wel degene met de hulpvraag. Heb jij dan, terwijl je elkaars maatje bent, toch niet ook een beetje een verzorgende rol? Ja, dat wel. Is een verhouding van ongeveer 60/40 daarbij voor jou oké? Ja, ik wil wel iets meer geven dan dat ik krijg. Maar bij 70/30 ben ik teveel de verzorger.

Dat waren dus je eerste ervaringen, en hoe denk je er hierna over? Nou ja, ik ben alleen maar nieuwsgierig. En ik leer hier natuurlijk ook van. Maar er moet gewoon wel een klik zijn. Hoe ziet jouw eigen idee van een maatje voor iemand zijn eruit? Op welke manier zou je het graag willen doen? Mijn beeld van wat ik graag zou willen, is dat het een persoon is die gewoon iemand nodig heeft die zo nu en dan langskomt. Ik zou dan heel graag met diegene naar de winkel gaan om boodschappen te doen, samen gaan koken en samen eten, en dan desnoods de afwas nog doen, ...en dan ga ik weer. Dus gewoon een gezellige dagelijkse activiteit, wat voor eenzame mensen een groot verschil maakt? Omdat ze altijd alleen zitten te eten, of niet koken, of weer een kant-en-klaar maaltijd in de magnetron zetten. Ja. En het zou mij ook helpen, want ik ben zelf ook al 20 jaar alleen. Vraag je je ook af of je wel iemand gaat vinden? Nee, het komt wel goed. De juiste persoon moet op mijn pad komen, ik moet gewoon het universum een beetje mee hebben.

interview en foto: Jan ten Brink