Mechteld van der Loo – Code Hans
Mechteld van der Loo (68) uit Beetsterzwaag is vrijwilligster bij Code Hans. Ze kwam 35 jaar geleden vanuit Rotterdam naar Friesland vanwege de liefde, en is moeder van drie kinderen. Sinds haar pensioen is ze het zeker niet rustig aan gaan doen. Naast haar andere activiteiten, begeleidt ze een gezin uit Syrië, waar ze ook taalles aan geeft. Het gezin met nog drie inwonende kinderen, woont anderhalf jaar in Nederland, en wordt net als alle andere statushouders in de gemeente Opsterland voor drie jaar ondersteunt door Code Hans. Die biedt ondermeer hulp bij huisvesting, papierwerk,en het leren van de taal, en organiseert elke dinsdag een inloopspreekuur in de bibliotheek van Gorredijk, en een taalcafé in Gorredijk en Ureterp.
Heb jij al vrijwilligerswerk gedaan voordat jij je aan Code Hans verbond? ''Ik heb hier voor in Wolvega een groep van vrouwen en mannen uit verschillende landen, waaronder Letland, Hongarije, en Namibië, taalles gegeven. Maar dat project stopte op een gegeven moment.'' Hoe communiceerde je met zo'n diverse taalgroep? ''In het Nederlands, en heel incidenteel Engels of Frans.'' Hoe deed je dat met mensen die nog maar nauwelijks onze taal spraken? ''Dan praatte ik toch Nederlands, want vaak beheersten ze de andere twee talen ook bijna niet. Maar ik ben ook erg goed in toneelspelen, mimen, en dansen, in uitbeelden dus, en tekenen deed ik ook veel. En af en toe kon ik een medecursist met dezelfde taal om hulp vragen.''
Je noemt allemaal kwaliteiten die je hebt kunnen inzetten. Wat voor werk heb je gedaan? ''Ik ben eerst danseres moderne dans geweest met een eigen groep in Rotterdam. Nadat ik naar Friesland was verhuisd, ben ik dansles gaan geven, totdat dat niet meer ging. Het is natuurlijk een zwaar beroep, en je lijf heeft daar wel van te lijden. Intussen heb ik twee kunstknieën. Dus heb ik me laten omscholen tot juf, en heb de laatste 20 jaar lesgegeven op een basisschool. Verder ben ik op dit moment nog voorzitter van het Fries Symfonie Orkest, en ben ik zelf veel met muziek bezig. Toen ik met pensioen ging, heb ik bedacht: nu wil ik toch ook iets van nut doen.''
Wat versta jij daaronder, wat is voor jou iets van nut? ''Iets betekenen voor andere mensen! Je kunt je talenten inzetten, en dat is een fijn gevoel, zo van: oh ja, ik heb het toch allemaal niet voor niks gedaan, haha, ik kan er nog wat mee. En ik vind het heel erg belangrijk dat mensen die in een ander land gaan wonen, wat ik zelf ook ooit een jaar heb gedaan, heel goed de taal leren, en ook heel goed weten wat de gebruiken zijn. Ik snap dat je ook gehecht blijft aan je eigen cultuur en gewoontes, wat ook zeker toegestaan is natuurlijk, maar ja, je bent toch in een ander land.'' Hoe ziet volgens jou die balans tussen je aanpassen en toch jezelf blijven eruit? ''Je moet natuurlijk in ieder geval je eigen identiteit geen geweld aan doen. Ik zou wel blijven kiezen waar je achter kan staan.''
Sinds januari begeleid je een gezin uit Syrië, die je ook Nederlandse taalles geeft. Hoe vind je dat om te doen? ''Dat is gewoon ontzettend leuk, want het zijn mensen met vreselijk veel humor, dus wij hebben heel veel plezier. Maar je loopt toch ook wel tegen dingen aan, waaronder vooral de scholing. Het kunnen lezen en schrijven, en het kennen van ons alfabet. De taal is wel een grote moeilijkheid. Het feit dat veel woorden in het Nederlands bijvoorbeeld vaak meerdere betekenissen hebben, is best ingewikkeld.'' Wat voor soort vragen stellen ze daarnaast aan jou en voor welke zaken vragen ze je hulp? ''Nou, het gaat met name om van alles en nog wat dat zich gewoon aandient.'' Zoals een formulier invullen, een telefoontje plegen, of meegaan naar een loket? ''Ja, dat is waar het vooral om gaat.''
Wat leer jij van hun tijdens dit hele proces? ''Nou, ik ben nieuwsgierig naar hoe dingen in hun cultuur werken. Laatst liep de les een beetje uit, en toen stonden er twee vrienden van meneer voor de deur. Dan gaat er een gordijn dicht, dat de ruimte waar de mannelijke bezoekers zijn afscheidt van die waar de dames zitten, en mevrouw gaat dan razendsnel doeken omdoen. Dan wil ik dus graag weten, en dat vraag ik dan, of ik hem nog wel even 'tot volgende week' mag wensen, en hoe ze dat in hun eigen land doen. Toevallig was er een oudere dochter aanwezig, die me goed verstond, en die zei: ja hoor, doe maar.''
Jij bent dus aan het mee-integreren, jij past je ook aan? ''Ja, ik pas me aan. Ik doe mijn schoenen uit, en heb pantoffels bij me die ik aantrek. Integreren moet je samen doen, het is echt een uitwisseling. En het is heel leuk om daarin dingen te leren van elkaar.'' Wat nu wanneer zij zouden zeggen: je moet een hoofddoek om? ''Dan zou ik dat niet doen''. En als dat zou betekenen dat je dan niet meer mag komen? ''Nou, dan kom ik dus niet meer. Maar dan is dat wel heel jammer.'' Waarom ligt de grens bij de hoofddoek en niet bij de schoenen? ''Schoenen uit, dat snap ik heel erg, want je komt van buiten met dingen onder je schoeisel.'' Maar als wij nu van die vrouw zouden verlangen dat ze haar hoofddoek afdoet? ''Nou, dat gebeurt natuurlijk ook soms bij werkgevers, waar je anders niet wordt aangenomen.'' Dus integreren moet van twee kanten komen, maar is niet gelijkwaardig? ''Nee, dat is zo, dat klopt wel. Eigenlijk zou het wel zo moeten zijn, dat als ik die niet om wil doen, zij die ook niet af zou hoeven doen.''
Hoe lang ben je bij het gezin aanwezig elke week? ''Ik ben er vaak anderhalf tot twee uur, en ik bereid het natuurlijk voor.'' Komen ze ook wel eens bij jou thuis? ''Tot nu toe nog niet, maar ik heb wel overwogen om als ik jarig ben of zo, ze ook uit te nodigen. Ik heb ze al uitgenodigd voor de Bloeizone kookclub.'' Heb je ondertussen een band met ze gekregen? ''Ja ja. Ze nodigen me bijvoorbeeld uit om feesten mee te vieren. Ik mag ook wel komen binnenlopen zonder afspraak, en als ik daar dan na een uur nog zit en het is bijna tijd om te lunchen, dan is het eigenlijk vanzelfsprekend dat ik mee-eet. Laatst zeiden ze zelfs: als we naar Syrië gaan, en je gaat met ons mee... haha... Ze gingen er dus eigenlijk gewoon vanuit zeg maar, dat ik een maand met ze op vakantie zou gaan... (schaterlachend) hahahaaaaa.'' Er is dus al een vriendschap tussen jullie ontstaan? ''Ja, ja ja, maar dat is ook omdat ze gewoon heel leuk zijn. En ik gun ze ook een vriendenkring hier, dat ze niet zo geïsoleerd blijven. Want wat ik het belangrijkste vind is: contact.''
interview en foto: Jan ten Brink
Code Hans
badweg 28 Gorredijk
contact: Dorien Tadema
vrijwilligers ondersteuning statushouders
06-15289520
dorien@codehans.nl
www.codehans.nl
